Πλατωνικός φιλόσοφος, ρήτορας και λογοτέχνης (περ. 125-180 π.Χ.)

Ο Απουλήιος γεννήθηκε στα Μάδαυρα της σημερινής Αλγερίας πιθανότατα το 125 μ.Χ. σε μια οικογένεια οικονομικά εύρωστη και πολιτικά ενεργή. Ο Απουλήιος είχε τη δυνατότητα και τον ζήλο να λάβει σημαντική μόρφωση, πρώτα στην Καρχηδόνα στα βασικά γνωστικά αντικείμενα της γραμματικής και της ρητορικής και κατόπιν στη Αθήνα, όπου έμαθε ελληνικά (απαραίτητο στοιχείο του μορφωμένου Ρωμαίου της εποχής) και σπούδασε φιλοσοφία. Φαίνεται επίσης ότι ταξίδεψε και ότι για κάποιο διάστημα εγκαταστάθηκε στη Ρώμη. Eπέστρεψε στη βόρειο Αφρική όπου παντρεύτηκε και αναδείχθηκε επιτυχημένος ρήτορας. Ο Απουλήιος έγραψε τόσο στα λατινικά όσο και στα ελληνικά, ωστόσο μόνο τα λατινικά του έργα διασώζονται. Μητρική του γλώσσα πρέπει να ήταν τα καρχηδονιακά (punica), όπως δείχνει η αγωνία του για τη σωστή χρήση των λατινικών. Κάποια από τα έργα του είναι το Περί ερμηνείας, το De Platone et eius dogmate (Περί του Πλάτωνα και των δογμάτων του), το De deo Socratis (Περί του δαιμονίου του Σωκράτη) και οι Μεταμορφώσεις ή Χρυσός γάιδαρος. Οι Μεταμορφώσεις είναι ένα μυθιστόρημα που διηγείται σε πρώτο πρόσωπο τις περιπέτειες ενός Λούκιου, ο οποίος περιπλανιέται στη Θεσσαλία (που θεωρούνταν χώρα μαγείας) και μεταμορφώνεται σε γάιδαρο για να επανακτήσει την ανθρώπινη μορφή του χάρη στην επέμβαση της Ίσιδος.

Ο Απουλήιος θεωρεί τον εαυτό του πλατωνικό φιλόσοφο. Στο έργο του De Platone υποστηρίζει ότι υπάρχουν τρεις αρχές του κόσμου, ο θεός, η ύλη και οι Ιδέες. Η ανθρώπινη ψυχή, σύμφωνα με τον Απουήλιο, έχει τρία μέρη όπως πιστεύει και ο Πλάτων στην Πολιτεία. Στην ηθική ακολουθεί τον Αριστοτέλη και θεωρεί ότι η αρετή είναι το μέσον ανάμεσα σε δύο άκρα, την υπερβολή και την έλλειψη. Ο Απουλήιος δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για τη ρητορική και υποστηρίζει ότι μεταξύ ρητορικής και πλατωνικής φιλοσοφίας δεν υπάρχει κάποια αντίθεση αλλά ότι και τα δύο μπορούν να συνδυαστούν.