Ο όρος αναφέρεται σε διάφορες μορφές αναβίωσης του πυθαγορισμού κατά την περίοδο της αρχαιότητας.

Οι περισσότερο από τους νεοπυθαγόρειους στοχαστές υποστηρίζουν τ ότι η φιλοσοφία του Πλάτωνα έχει αρκετά πυθαγόρεια στοιχεία. Στον Τίμαιο αναγνωρίζουν στοιχεία της κοσμολογίας τους ενώ στον Φίληβο στοιχεία της μεταφυσικής τους. Στην Πολιτεία επίσης βλέπουν τη σημασία των μαθηματικών κ στη θέση που έχουν τα μαθηματικά, η γεωμετρία, η αστρονομία και η μουσική στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα των μελλοντικών φιλοσόφων βασιλέων. Ο νεοπυθαγορισμός ξεκινά ως ρεύμα στη Ακαδημία και εκτείνεται στις περιόδους του μεσοπλατωνισμού και του νεοπλατωνισμού. Για τον λόγο αυτό πολύ φιλόσοφοι, όπως για παράδειγμα ο Νουμήνιος, άλλοτε αποκαλούνταν πλατωνικοί και άλλοτε πυθαγόρειοι.

Οι νεοπυθαγόρειοι θεωρούν τον Πυθαγόρα την κεντρική μορφή της ελληνικής φιλοσοφικής παράδοσης, πηγή και ρίζα κάθε σοφίας, από την οποία απορρέει επίσης η φιλοσοφία του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη. Θεωρούν ότι υπάρχουν δύο αρχές του κόσμου το Έν και η Δυάδα. Επίσης αποδίδουν μεγάλη σημασία στους αριθμούς, υποστηρίζουν ότι υπάρχει μια αρμονία ανάμεσα στις σφαίρες του σύμπαντος και ότι ο μαθηματικές επιστήμες αποτελούν προπαρασκευαστικό μέσο για την ενασχόληση του νου με το πραγματικό όν και την αλήθεια. Πιστεύουν ακόμα στο δόγμα της αθανασίας της ψυχής και της μετεμψύχωσης. Τέλος θέτουν ως σκοπό της φιλοσοφίας την ένωση με τον θεό.

Νεοπυθαγόρειοι θεωρούνται οι εξής: τον 1ο αι. π.Χ. στην Αλεξάνδρεια, ο φιλόσοφος Εύδωρος. Επίσης τον 1ο αιώνα ο Μοδέρατος. Τον 2ο αι. ο Νικόμαχος Γερασηνός. Μετά τον 3ο αιώνα, και ως τους 5ο και 6ο, ο νεοπυθαγορισμός συγχωνεύεται με τον νεοπλατωνισμό και εκφράζεται σε έργα του Πορφυρίου του και Ιαμβλίχου .