Η Ποικίλη Στοά βρίσκεται στην βόρεια πλευρά της Αγοράς της Αθήνας και η κατασκευή της χρονολογείται περίπου στο δεύτερο τέταρτο του 5ου αι. π.Χ. Απέκτησε την ονομασία «Ποικίλη» (πολύχρωμη) γιατί οι τοίχοι της διακοσμούνταν με τα έργα του Πολυγνώτου, του Μίκωνος και του Παναίνου. Πέραν των άλλων χρήσεών της η στοά υπήρξε χώρος διδασκαλίας για τους φιλοσόφους.

Η Ποικίλη Στοά βρίσκεται στη βόρεια πλευρά της Αγοράς και είναι ένα από τα  πιο γνωστά και φημισμένα οικοδομήματα της Αρχαίας Αθήνας. Οι ανασκαφές του 1981 από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών έφεραν στο φως λείψανα κτιρίου τα οποία ταυτίζονται με μεγάλη πιθανότητα με την συγκεκριμένη στοά. Μέχρι σήμερα έχει ανασκαφεί μέρος της στη βόρεια πλευρά της οδού Αδριανού (βόρεια από την γραμμή του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου) , ενώ το μεγαλύτερο μέρος της παραμένει κρυμμένο κάτω από τον σύγχρονο οικισμό. Το πλάτος του κτιρίου φτάνει τα 12,5 μ. και το μήκος του υπολογίζεται ότι είναι τουλάχιστον 36 μ.

Επρόκειτο για στοά δωρικού ρυθμού με εσωτερική ιωνική κιονοστοιχία. Για την κατασκευή της χρησιμοποιήθηκε κυρίως ασβεστόλιθος διαφόρων ειδών, αλλά τα ιωνικά κιονόκρανα ήταν μαρμάρινα. Σύμφωνα με την κεραμική που βρέθηκε στα θεμέλια, το κτίριο χρονολογείται στην περίοδο 475-450 π.Χ. Η στοά ήταν στραμμένη προς τον Νότο, προσανατολισμός ο οποίος προσέφερε προστασία από τους ψυχρούς βόρειους ανέμους, και ταυτόχρονα ανεμπόδιστη θέα προς την Οδό των Παναθηναίων και την Ακρόπολη. Η στοά αρχικά ονομαζόταν Πεισιανάκτειος, από το όνομα του κατασκευαστή της Πεισιάνακτα. Ωστόσο επικράτησε αργότερα το όνομα Ποικίλη (πολύχρωμη) καθώς οι τοίχοι της κοσμούνταν με ζωγραφικούς πίνακες μεγάλων καλλιτεχνών της κλασικής αρχαιότητας, Τα έργα είχαν φιλοτεχνήσει ο Πολύγνωτος, ο Μίκων και ο Πάναινος, και απεικόνιζαν πολεμικά κατορθώματα των Αθηναίων, μυθολογικά και ιστορικά: την Αμαζονομαχία, την άλωση της Τροίας, τη νίκη επί των Σπαρτιατών στην Οινόη και την νίκη επί των Περσών στον Μαραθώνα.

Η Ποικίλη Στοά είχε πολλές χρήσεις. Ήταν τόπος συνάντησης, ξεκούρασης, ψυχαγωγίας αλλά χρησιμοποιούνταν και για επίσημες εκδηλώσεις, όπως συνεδριάσεις δικαστηρίων. Παράλληλα με τη χρησιμοποίησή του από τουςεπίσημους φορείς, το κτίριο χρησιμοποιούνταν ελεύθερα από τον απλό κόσμο, αλλά και διάφορους επαγγελματίες όπως, θαυματοποιούς, ταχυδακτυλουργούς, ζητιάνους, και ψαράδες.

Τακτικοί επισκέπτες της στοάς ήταν και οι φιλόσοφοι, οι οποίοι έρχονταν σε διαλεκτική επαφή με το πολυάριθμο κοινό που πάντα βρισκόταν εκεί. Υπάρχουν μαρτυρίες σύμφωνα με τις οποίες στην στοά δίδασκαν Kυνικοί, αλλά και εκπρόσωποι άλλων φιλοσοφικών σχολών. Ξεχωριστή θέση στην ιστορία του κτιρίου έχει το φιλοσοφικό κίνημα του Ζήνωνα από το Κίτιο της Κύπρου. Γύρω στο 300 π.Χ. ο Ζήνων συναντούσε στην Ποικίλη Στοά τόσο συχνά τους οπαδούς του, ώστε οι τελευταίοι πήραν το όνομά τους από το συγκεκριμένο οικοδόμημα. Ο Διογένης ο Λαέρτιος, συγγραφέας του 3ου αι. μ.Χ., αναφέρει: «(Ο Ζήνων) συνήθιζε να δίνει τις διαλέξεις του στην Ποικίλη Στοά, η οποία ονομαζόταν και Πεισιανάκτειος, αλλά πήρε το όνομα Ποικίλη από τις ζωγραφιές του Πολύγνωτου (…)Οι άνθρωποι έρχονταν εδώ για να τον ακούσουν και για τον λόγο αυτό ονομάστηκαν στωικοί». (7.1.5) Η ίδια ερμηνεία για την ονομασία της σχολής των Στωικών αναπαράγεται και στο Λεξικό Σούδα (Σουΐδα), στο λήμμα Ζήνων.