Ο Μένων είναι διάλογος του Πλάτωνα με θέμα την αρετή

Ο διάλογος εκτυλίσσεται στην Αθήνα το 403 ή 402 π.Χ. Ο νεαρός Μένων από τη Λάρισα βρίσκεται στην Αθήνα προκειμένου να ζητήσει στρατιωτική βοήθεια εναντίον του τυράννου των Φερών Λυκόφρονα. Στην πρώτη σκηνή του διαλόγου εμφανίζεται να συνομιλεί με τον

και να συζητά το διδακτόν ή όχι της αρετής.

Στον Μένωνα παρουσιάζεται ένας μεγάλος αριθμός θεμάτων της πλατωνικής φιλοσοφίας. Ο διάλογος ξεκινά με την ερώτηση του Μένωνα εάν η αρετή διδάσκεται ή εάν υπάρχει άλλος τρόπος να αποκτηθεί. Το ερώτημα βέβαια έχει να κάνει με τη ουσία της αρετής, δηλαδή τι ακριβώς είναι η αρετή, γεγονός που εκμεταλλεύεται ο Σωκράτης και προσπαθεί να εξάγει από τον νεαρό συνομιλητή του ορισμούς της αρετής.

1ος ορισμός: ο Μένων παραθέτει μια σειρά ενεργειών που θεωρούνται ενάρετες. Ο ορισμός απορρίπτεται ως ανεπαρκής διότι πρόκειται για μια απλή αντιπαράθεση ενάρετων ενεργειών και τίποτα περισσότερο. Απουσιάζει το στοιχείο εκείνο που είναι κοινό σε όλες τις περιπτώσεις.

2ος ορισμός: αρετή είναι το να μπορεί κανείς να κυβερνά άλλους ανθρώπους. Ο ορισμός αυτός απορρίπτεται γιατί δε μπορεί να εφαρμοστεί στην περίπτωση του παιδιού και του δούλου που δεν μπορούν να εξουσιάσουν κανέναν.

3ος ορισμός: αρετή είναι να επιθυμεί κανείς το ωραίο και να μπορεί να το αποκτήσει. Κοινό στοιχείο σε αυτόν το ορισμό είναι η επιθυμία απόκτησης. Όμως η μη δυνατότητα εφαρμογής της επιθυμίας με τρόπο δίκαιο και σώφρονα αποδεικνύει ότι και αυτός ο ορισμός είναι ελλιπής. Ο Μένων βρίσκεται σε αδιέξοδο και ρωτά πως μπορούν να ορίσουν κάτι αν δεν γνωρίζουν τι είναι αυτό που προσπαθούν να ορίσουν. Σε αυτήν την απορία του Μένωνα σχετικά με τη απόκτηση της γνώσης Ο Σωκράτης παρουσιάζει τη θεωρία της ανάμνησης της ψυχής. Όσοι υποστηρίζουν ότι γνωρίζουν την αρετή, όπως οι σοφιστές και οι πολιτικοί, δεν διαθέτουν πραγματική γνώση της αρετής.

Στο Μένωνα, όπως είδαμε, επιχειρείται να δοθεί απάντηση στο ερώτημα τι είναι αρετή. Προκειμένου να απαντηθεί το παραπάνω ερώτημα θα πρέπει σύμφωνα με τον Σωκράτη να βρεθεί το στοιχείο εκείνο, το είδος, που είναι κοινό και χαρακτηρίζει κάθε επιμέρους αρετή. Πως όμως μπορεί να γίνει γνωστό το είδος; Ο Σωκράτης προτείνει ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της ανάμνησης. Η ψυχή ανακαλεί (θυμάται) τη γνώση που ήδη κατέχει από την προηγούμενη ζωή της  πριν εισέλθει σε κάποιο σώμα. Έτσι αρετή για τον Σωκράτη (και τον Πλάτωνα) είναι ένα είδος γνώσης.