Πέρσης ιατρός και φιλόσοφος, ο πιο γνωστός φιλόσοφος-επιστήμονας του Μεσαίωνα στο Ισλάμ (11ος αιώνας). Στο φιλοσοφικό του σύστημα συνδυάζει την αρχαία ελληνική φιλοσοφία με τη μουσουλμανική θρησκεία, και γι αυτό έγινε γνωστός στον αραβικό αλλά και τον δυτικό κόσμο.

Ο Αβικέννας (980-1037 μ.Χ.) σπούδασε ισλαμική θεολογία, νομική, φυσική, αστρονομία, λογική, μαθηματικά, ιατρική, αλλά και αρχαία ελληνική φιλοσοφία. Από νεαρή ηλικία άσκησε το επάγγελμα του ιατρού. Λόγω της ταραγμένης πολιτικής κατάστασης στην Περσία φυλακίστηκε και αναγκάστηκε να αλλάζει συνεχώς τόπους διαμονής.

Ο Αβικέννας ήταν ένας «καθολικός άνθρωπος» (homo universalis) δηλαδή σπούδασε και μελετούσε πολλές επιστήμες. Έγραψε περίπου 400 έργα στα αραβικά, αλλά σώζονται τα μισά. Από αυτά, 150 έργα είναι φιλοσοφικά, 40 ιατρικά, και κάποια ποιήματα. Οι φιλοσοφικοί τομείς που τον ενδιέφεραν είναι η λογική, ηθική, ψυχολογία, κοσμολογία, οντολογία, μεταφυσική. Τα πιο γνωστά έργα του είναι η φιλοσοφική και επιστημονική εγκυκλοπαίδεια Το βιβλίο της θεραπείας και Ο Κανόνας της Ιατρικής που διδασκόταν στους φοιτητές της Ιατρικής μέχρι τον 17ο αιώνα. Σκοπός του είναι το φιλοσοφικό του σύστημα να συμφωνεί με τη μουσουλμανική θρησκεία και τον ισλαμικό πολιτισμό. Επηρεασμένος από την αρχαία ελληνική φιλοσοφία τον απασχολούν θέματα όπως η δημιουργία του κόσμου, η ύπαρξη του θεού, και οι σχέσεις θεών, ανθρώπων και άλλων όντων. Στα πρώτα του κείμενα ο Αβικέννας επηρεάστηκε από τη μεταφυσική του Αλ-Φαράμπι που συνέδεε τις απόψεις του Αριστοτέλη και των Νεοπλατωνικών με τον ισλαμικό μονοθεϊσμό. Μελέτησε την αριστοτελική λογική και έγραψε υπόμνημα (=σχόλια) στο Όργανο του Αριστοτέλη. Η προσπάθειά του αυτή είχε ως αποτέλεσμα να διαδοθεί η αριστοτελική σκέψη στους μουσουλμάνους στοχαστές. Ο μουσουλμάνος θεολόγος και φιλόσοφος Αλ-Γκαζάλι έκανε αυστηρή κριτική στον Αβικέννα και τον Αλ-Φαράμπι ότι δεν είναι δυνατόν ζητήματα θεολογικά να αναλύονται με τη λογική και να ερμηνεύονται με βάση την αρχαία ελληνική φιλοσοφία.

Ο Αβικέννας επηρεάστηκε από τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη, τους Νεοπλατωνικούς (κυρίως τον Πορφύριο), τον Γαληνό, τον Αλ-Φαράμπι, και άλλους αρχαίους Έλληνες και Άραβες φιλοσόφους. Έντονη ήταν η επιρροή του από τον Αριστοτέλη αλλά εντοπίζουμε πλατωνικές και νεοπλατωνικές απόψεις στη γνωσιοθεωρία και τη μεταφυσική του. Η επιρροή του από τον Πλάτωνα φαίνεται στον ορισμό της φιλοσοφίας: σκοπός της φιλοσοφίας είναι η τελειοποίηση της ψυχής, αλλά σύμφωνα με τον Αβικέννα η φιλοσοφία διακρίνεται σε δύο είδη: τη θεωρητική που ασχολείται με τη μελέτη της επιστήμης και την πρακτική που επιδίδεται στην πρακτική γνώση και πράξη. Ο Αβικέννας δεχόταν τον πλατωνικό διαχωρισμό της ψυχής από το σώμα, αλλά αρνούνταν ότι η ψυχή προϋπάρχει όπως έλεγε ο Πλάτων και οι Νεοπλατωνικοί. Επηρεάστηκε από τη θεωρία του Αλ-Φαράμπι η οποία περιείχε πολλά νεοπλατωνικά στοιχεία για τη δημιουργία του κόσμου. Υποστήριξε, λοιπόν, πως υπάρχει ένα Ον που έχει δημιουργήσει όλα τα άλλα όντα, ένα Ον που θυμίζει τον θεό-δημιουργό όπως τον παρουσίασε ο Πλάτων στον Τίμαιο. Η πρόνοια του Θεού για τον κόσμο δείχνει ότι ζούμε στον καλύτερο δυνατό κόσμο που μπορούσε ποτέ να δημιουργηθεί.