Ο Πλάτων, ο πιο πιστός μαθητής του Σωκράτη, έγραψε φιλοσοφικούς διαλόγους με πρωταγωνιστή τον δάσκαλό του και επηρεάστηκε καθοριστικά από αυτόν στη ζωή και τη σκέψη του. Θεμελίωσε τη φιλοσοφία και το 387 π.Χ. ίδρυσε την Ακαδημία.

Ο Πλάτων (428-347 π.Χ.) γεννήθηκε στην Αθήνα από καλή οικογένεια με πολιτική δράση. Ο θείος του ο Κριτίας ήταν ο αρχηγός των Τριάκοντα τυράννων το 404 π.Χ. Απεχθανόταν τη βία των τυράννων όσο και την άμεση δημοκρατία των δημαγωγών που καταδίκασε τον Σωκράτη σε θάνατο το 399 π.Χ. Γι αυτό ο Πλάτων δεν αναμίχθηκε ποτέ στην πολιτική της Αθήνας. Προσπάθησε να εφαρμόσει στην πράξη τις θεωρίες του στη Σικελία μετά από πρόσκληση των τυράννων της πόλης. Απέτυχε, ταλαιπωρήθηκε και επέστρεψε στην Αθήνα όπου ίδρυσε την Ακαδημία.

Αν δεν κυβερνήσουν οι φιλόσοφοι ή αν δεν ασχοληθούν με τη φιλοσοφία οι κυβερνήτες, έτσι ώστε να ενωθεί η πολιτική εξουσία με τη φιλοσοφία, δεν θα έχουν τελειωμό οι συμφορές των ανθρώπων (Πολιτεία, 473 c-d).

Μετά το πρώτο αποτυχημένο ταξίδι του στη Σικελία ο Πλάτων ίδρυσε την Ακαδημία το 387 π.Χ., το πρώτο πανεπιστήμιο του κόσμου. Είχε έναν επικεφαλής σχολάρχη, ερευνητές, δασκάλους και μαθητές αφοσιωμένους στη μελέτη της φιλοσοφίας με σκοπό την ανακάλυψη της αλήθειας.

Σπουδαίοι μαθητές τον 4ου αιώνα υπήρξαν ο μαθηματικός Θεαίτητος, ο αστρονόμος Εύδοξος κ.ά., οι φιλόσοφοι Σπεύσιππος, Ξενοκράτης και ο πιο σπουδαίος, ο Αριστοτέλης που έμεινε στη σχολή για 20 περίπου χρόνια.

Ο Πλάτων προτιμούσε την προφορική άσκηση της φιλοσοφίας και οι διαλέξεις του για τα πιο σημαντικά φιλοσοφικά θέματα δεν δόθηκαν ποτέ γραπτώς. Το σίγουρο είναι ότι όλοι οι διάλογοι της ωριμότητας του Πλάτωνα γράφτηκαν και συζητήθηκαν μέσα στην Ακαδημία.

Ήδη στο τέλος του 4ου αιώνα, μετά τον θάνατο του Πλάτωνα, λειτουργούσαν στην Αθήνα τρεις αξιόλογες φιλοσοφικές σχολές: το Λύκειο του Αριστοτέλη, η Στοά των Στωικών, ο Κήπος του Επίκουρου, και ταυτόχρονα πολλές φιλοσοφικές ομάδες σωκρατικών φιλοσόφων.

Ο Πλάτων θεμελίωσε τη φιλοσοφία. Το φιλοσοφικό του σύστημα είναι η πρώτη προσπάθεια ερμηνείας του κόσμου και του ανθρώπου. Επηρεάστηκε από τους προηγούμενους διανοητές: τον Ηράκλειτο, στη διαπίστωση ότι ο αισθητός κόσμος είναι τόσο ρευστός ώστε δεν μπορούμε να πούμε τίποτα με βεβαιότητα ∙ το ον του Παρμενίδη έγινε έμπνευση για τη θεωρία των Ιδεών, ενώ οι Πυθαγόρειοι τον επηρέασαν στα μαθηματικά και την αθανασία της ψυχής. Ο καταλύτης όμως στη ζωή του Πλάτωνα ήταν ο Σωκράτης. Κοντά σε αυτόν κατανόησε τη φιλοσοφία ως τρόπο ζωής (τέχνη του βίου) στην οποία η αρετή ταυτίζεται με τη γνώση. Ο Πλάτων στρέφεται στη μελέτη του ανθρώπου, στην εξέταση των φιλοσοφικών προβλημάτων με ζωντανό προφορικό διάλογο, αντιπαράθεση επιχειρημάτων, ιεραρχία εννοιών και αξιών − πλατωνική διαλεκτική. Έγραψε περίπου τριάντα (30) διαλόγους που διασώθηκαν όλοι μέχρι σήμερα, σε τρεις φάσεις της ζωής του, την πρώιμη, την ώριμη και την τελευταία.

Ο πυρήνας της φιλοσοφίας του είναι η θεωρία των Ιδεών. Στην ιδανική πολιτεία ακολουθώντας ένα αυστηρό πρόγραμμα εκπαίδευσης, με κίνητρο τον έρωτα για τη γνώση, ο άνθρωπος μαθαίνει τις Ιδέες και κυρίως την Ιδέα του Αγαθού. Μεγαλύτερη κριτική στη θεωρία των Ιδεών άσκησαν οι ίδιοι οι μαθητές του και κυρίως ο Αριστοτέλης.