Η εικόνα του Σωκράτη όπως σώζεται από τα αντίγραφα γλυπτών πορτραίτων της Ύστερης Κλασικής και Ελληνιστικής περιόδου εμφανίζει κάποια συγκεκριμένα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά καθ’ υπερβολήν, αλλά και μια σταδιακή πορεία εξέλιξης από το απόκοσμο προς το εξιδανικευμένο

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι πορτραίτων του Σωκράτη. Ο ένας («Τύπος Α») παριστάνει τον φιλόσοφο σχεδόν φαλακρό, με σχετικά αραιές τούφες μαλλιών στο πλάι του κεφαλιού του και επάνω από τα αυτιά του και συμπαγή τριγωνική γενειάδα. Αυτός ο τύπος χρονολογείται συνήθως στον πρώιμο ή τον μέσο 4ο αι. π.Χ. και αποδίδεται ορισμένες φορές στον Σιλανίωνα, ο οποίος έκανε επίσης ένα πορτραίτο του Πλάτωνα. Ο άλλος τύπος («Τύπος Β») μοιάζει με τον προηγούμενο, αλλά έχει πολύ πλουσιότερη, βαθιά σκαλισμένη κόμη και ρυτιδωμένο μέτωπο που προσδίδει μια αίσθηση πάθους στο πρόσωπο. Αυτός ο τελευταίος τύπος αποδίδεται στον Λύσιππο.

Το πρωιμότερο πορτραίτο του φιλοσόφου ανάγεται στην περίοδο από δέκα έως είκοσι χρόνια μετά την καταδίκη του σε θάνατο το 399 π.Χ. και τον παρουσιάζει με την όψη του δαίμονα Σειληνού από τον διονυσιακό κύκλο. Ο Σωκράτης σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές ήταν εμφανώς άσχημος στην όψη. Η ομοιότητα των πορτραίτων του Σωκράτη με σειληνούς και σατύρους, πέραν του ότι οφείλεται στην φυσική του ασχήμια, ήταν ίσως απόηχος της εντύπωσης που έδινε ο φιλόσοφος στους Αθηναίους εξαιτίας της επικριτικής συχνά στάσης του απέναντι στους συμπολίτες του. Τα αντίγραφα του κεφαλιού του Σωκράτη αποτυπώνουν όλα τα βασικά χαρακτηριστικά της εικονογραφίας του Σειληνού. Το πιο γνωστό από αυτά, η προτομή του Σωκράτη στο Εθνικό Μουσείο της Νάπολης εντάσσεται στο ίδιο πλαίσιο, με μια φανερή όμως τάση καλλωπισμού της μορφής. Άγνωστος παραμένει σε μεγάλο βαθμό ο τύπος σώματος που συνδυαζόταν με ένα τέτοιο κεφάλι. Μια πολύ γενική εικόνα για το χαμένο άγαλμα μπορεί να μας δώσει ένα χάλκινο ανάγλυφο από την Πομπηία, διακοσμητικό εξάρτημα επίπλου, ύψους 15 εκατοστών και κατασκευασμένο πιθανόν από καλλιτέχνη της ύστερης Ελληνιστικής περιόδου. Σε αυτό εικονίζεται πιθανόν η Διοτίμα να μυεί τον Σωκράτη στα μυστήρια του έρωτα. Ο συγκεκριμένος τύπος παραπέμπει στην χαρά της σχόλης και την απόλαυσης της συζήτησης και χαρακτηρίζει τον Αθηναίο πολίτη που έχει πολύ ελεύθερο χρόνο για συζήτηση. Είναι η εικόνα που έχουμε για τον Σωκράτη από τις γραπτές πηγές.

Αρκετά διαφορετική είναι η εικόνα του Σωκράτη στα μεταγενέστερα αντίγραφα του Τύπου Β. Παράλληλα με ένα ικανοποιητικό αριθμό αντιγράφων του κεφαλιού, έχουμε στην διάθεσή μας και ένα ολόσωμο αγαλμάτιο του Σωκράτη, στο Βρετανικό Μουσείο, αντίγραφο ρωμαϊκής εποχής που το πρωτότυπό του ανάγεται στον ύστερο 4ο αι. π.Χ. Ο Σωκράτης δεν εικονίζεται πια ως ένας ιδιόρρυθμος άνθρωπος που ξενίζει με την εμφάνισή του, αλλά έχει πλέον την εμφάνιση του ανθρώπου που αποτελεί πρότυπο πολίτη. Ο θεωρούμενος λυσιππικός Τύπος Β΄ του Σωκράτη αποτυπώνεται με σαφήνεια στην ρωμαϊκή προτομή του Σωκράτη στο Λούβρο. Είναι η εικόνα ενός ώριμου πολίτη. Ο χειρισμός των μαλλιών και της γενειάδας δημιουργούν ένα αρμονικό οπτικό πλαίσιο για το πρόσωπο. Οι τούφες των μαλλιών κρύβουν το φαλακρό κεφάλι και δημιουργούν την εντύπωση ενός μάλλον μεγάλου μετώπου. Το ίδιο το πρόσωπο έχει τα χαρακτηριστικά ενός γέρου άνδρα, σε αντίθεση με το δαιμονικό προσωπείο του Σειληνού. Κάποιοι αντιγραφείς τόνισαν ακόμη περισσότερο το στοιχείο της ωριμότητας, ώστε ο Σωκράτης συχνά να έχει την εικόνα ευγενούς. Η ριζική αυτή αλλαγή στην εικόνα του φιλοσόφου συνδέεται πιθανόν με μια εκ νέου αποτίμηση της ιστορικής προσωπικότητας του Σωκράτη, αλλά φανερώνει ίσως και την καθοριστική επιρροή του Λυσίππου στην διαμόρφωση μιας νέας περί ωραίου αντίληψης στην τέχνη.