Η αντιπαράθεση Χριστιανών φιλοσόφων και Ελλήνων φιλοσόφων είναι ζήτημα θεολογικό, φιλοσοφικό, ιστορικό. Περιγράφεται σε τέσσερις φάσεις με τους εξής εκπροσώπους: Ιουστίνο, Κέλσο και Ωριγένη, Πορφύριο, Ιουλιανό.

 Ιουστίνος (2ος αιώνας), φιλόσοφος και χριστιανός μάρτυρας. Ο Ιουστίνος έζησε στη Ρώμη και ασχολήθηκε με τη σχέση χριστιανισμού και φιλοσοφίας: παρά τις διαφορές τους, ο χριστιανισμός είναι σύμμαχος και όχι αντίπαλος της φιλοσοφίας. Ο χριστιανισμός είναι ο τελικός σκοπός της φιλοσοφίας, φιλοσοφούμε για να φτάσουμε στον χριστιανικό Θεό.

Κέλσος (2ος αιώνας), φιλόσοφος, στον οποίο απάντησε ο θεολόγος Ωριγένης, μετά από 70 χρόνια. Ο Κέλσος προσπάθησε να ταιριάξει τον μονοθεϊσμό με τον πολυθεϊσμό, δηλαδή υπάρχει ο ένας Θεός αλλά υπάρχουν και άλλοι κατώτεροι θεοί. Κατηγορεί τον χριστιανισμό ότι εγκατέλειψε τον ιουδαϊσμό και την αρχαία παράδοση που περιελάμβανε τη θρησκεία, τα ήθη και έθιμα, την οικογένεια, κ.ά.

Ο Ωριγένης από την Αλεξάνδρεια, στο έργο του Κατά Κέλσου απορρίπτει τις απόψεις του Κέλσου και υποστηρίζει ότι οι Χριστιανοί είναι αρχαίο έθνος – αρχαιότεροι κι από τους Έλληνες – και κατάγονται από τους Ιουδαίους. Η ιδιαιτερότητα του χριστιανισμού είναι ακριβώς αυτό: η ρήξη με το παρελθόν, η επανάσταση ενάντια στην παράδοση. Η διαφορά μεταξύ χριστιανισμού και ελληνισμού είναι ότι έχουν διαφορετική θεωρία για την Ιστορία και τον χρόνο. Ο Κέλσος ταυτίζει την Ιστορία με την παρακμή, ενώ ο Ωριγένης εξυμνεί την Ιστορία ως πορεία του ανθρώπου και του Θεού και ως δημιουργία του καινούργιου. Η αντίφαση της ελληνικής φιλοσοφίας (Σωκράτης, Πλάτων, Επίκουρος, Κέλσος) είναι ότι συνδυάζει τον λόγο με το παράλογο, τη λογική με τις προλήψεις και τις δεισιδαιμονίες που χαρακτηρίζουν τον αμόρφωτο όχλο. Η λύση για τον Ωριγένη είναι η πλατωνική διαλεκτική που οδηγεί τον νου στις Ιδέες. Οι αισθήσεις απορρίπτονται γιατί δεν μας οδηγούν στη σωστή γνώση. Ο σκοπός της φιλοσοφίας είναι η καλλιέργεια του νου, του λογικού.

Πορφύριος (3-4ος αιώνας), νεοπλατωνικός φιλόσοφος στον οποίο θα απαντήσουν οι Χριστιανοί φιλόσοφοι της Ανατολής και της Δύσης.

Με το έργο του Κατά Χριστιανών στρέφεται εναντίον του χριστιανισμού με τα εξής επιχειρήματα: α) ο Ιησούς είναι ένας άνθρωπος σοφός αλλά οι μαθητές του και οι θεολόγοι δεν έπρεπε να τον κάνουν Θεό. Είναι ανόητο να αφήσεις τον Θεό του Ιουδαϊσμού για να πιστέψεις τον Ιησού, έναν απλό άνθρωπο ∙ β) οι Γραφές είναι δημιουργήματα της φαντασίας των ανθρώπων. Ο ιουδαιο-χριστιανικός Θεός είναι παράλογος και αφορά μόνο ένα συγκεκριμένο έθνος, όχι όλον τον κόσμο ∙ γ) οι Χριστιανοί είναι αμόρφωτοι γιατί πιστεύουν ανόητους μύθους ∙ δ) ο χριστιανισμός αναστατώνει την κοινωνία γιατί προκαλεί ρήξη με την παράδοση.

Ιουλιανός ο αυτοκράτορας (4ος αιώνας), στον οποίο απάντησε ο θεολόγος Γρηγόριος Ναζιανζηνός. Στο έργο του Κατά Γαλιλαίων στρέφεται ενάντια στον χριστιανισμό. Επηρεασμένος από τον Κέλσο και τον Πορφύριο γράφει ότι ο χριστιανισμός είναι μια επινόηση με έναν άνθρωπο, τον Ιησού, να λατρεύεται σαν Θεός, και με απλοϊκούς μύθους απευθύνεται σε ανθρώπους αμόρφωτους. Ως αυτοκράτορας ο Ιουλιανός απαγόρευσε στους Χριστιανούς να διδάσκουν τα δόγματά τους, ενώ ο ίδιος προωθούσε τον ελληνικό εθνικισμό και τον νεοπλατωνισμό ως θρησκεία.

Οι φιλόσοφοι αντέδρασαν έντονα στην προσπάθεια των Χριστιανών να συνδυάσουν τον χριστιανισμό με τη φιλοσοφία και κυρίως με τον νεοπλατωνισμό.