Η γένεση της χριστιανικής φιλοσοφίας επηρεάζεται από τον Μεσοπλατωνισμό και εκπροσωπείται από σημαντικούς στοχαστές, όπως ο Ιουστίνος και ο Κλήμης Αλεξανδρεύς.

Η επίδραση του πλατωνισμού στην ανάπτυξη της χριστιανικής σκέψης και στη διαμόρφωση του δόγματος υπήρξε σημαντική. Η μορφή του πλατωνισμού με την οποία ήρθε σε επαφή ο χριστιανισμός ήταν ο μεσοπλατωνισμός. Οι διάλογοι του Πλάτωνα και οι βασικές θέσεις των μεσοπλατωνιστών βοήθησαν του χριστιανούς να διαμορφώσουν τη δική τους φιλοσοφική γλώσσα, πέρα από την απλή γλώσσα της Καινής Διαθήκης. Οι πλατωνικές θέσεις που επηρέασαν τους χριστιανούς είναι: α) η θεωρία για τη δημιουργία του κόσμου όπως παρουσιάζεται στον πλατωνικό Τίμαιο, β) η θεωρία των Ιδεών και η διάκριση μεταξύ αισθητών και νοητών αντικειμένων, γ) οι ιδιότητες του αγένητου και του αναλλοίωτου που αποδίδονται στον Θεό και δ) η δυσκολία του ανθρώπινου νου να συλλάβει ότι βρίσκεται πέρα από την πραγματικότητα που γίνεται αντιληπτή με τις αισθήσεις. Ένας από τους χριστιανούς που επηρεάστηκαν από τον πλατωνισμό και την αρχαία ελληνική φιλοσοφία ήταν ο Ιουστίνος.

Βίος

Ο επονομαζόμενος Μάρτυς και Φιλόσοφος γεννήθηκε περίπου το 110 μ.Χ. στη Φλαβία Νεάπολη της Σαμαρείας (Παλαιστίνη). Από μικρός σπούδασε φιλοσοφία, και πέρασε από πολλές σχολές της εποχής του και, μάλλον, σε διάφορα μέρη (όχι μόνο στη γενέτειρά του αλλά ίσως και στην Αθήνα). Γοητεύτηκε από τις θεωρίες του πλατωνισμού και ειδικότερα τις θέσεις των πλατωνικών φιλοσόφων για τις Ιδέες. Διαφώνησε όμως με τις πλατωνικές θέσεις για την αθανασία της ψυχής και την μετεμψύχωση και υποστήριξε ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να προσεγγίσει μόνος του το Θεό αλλά μόνο με τη βοήθεια του Πνεύματος. Στράφηκε έτσι στον χριστιανισμό και τη μελέτη της Αγίας Γραφής. Το 136 μ.Χ. εγκαταστάθηκε στην Ρώμη και επιχείρησε την αντικατάσταση της αρχαίας φιλοσοφίας με τη χριστιανική διδασκαλία. Ανάμεσα στους μαθητές του ήταν ο Ειρηναίος. Αποκεφαλίστηκε το 165 μαζί με 6 μαθητές του.

Διδασκαλία και πλατωνική επίδραση

Ο Ιουστίνος σε διάφορα ζητήματα επιχειρεί άλλοτε την εναρμόνιση μεταξύ αρχαίας φιλοσοφίας και χριστιανισμού, και άλλοτε αποδεικνύει την αδυναμία της αρχαίας φιλοσοφίας. Στο έργο του Ιουστίνου διακρίνουμε όχι μόνο πλατωνικές αλλά και στωικές επιδράσεις. Οι επιδράσεις της αρχαίας φιλοσοφίας ενσωματώνονται στο Χριστιανισμό σύμφωνα με τη θεωρία του σπερματικού λόγου. Πιστεύει δηλαδή ο Ιουστίνος ότι οι αρχαίοι φιλόσοφοι, όπως ο Πλάτων, διατύπωσαν τις θέσεις τους βλέποντας αμυδρά τον Λόγο του Θεού που βρίσκεται μέσα τους. Οι πλατωνικές επιδράσεις στον Ιουστίνο είναι αρκετές. Σχετικά με τις αρχές του κόσμου επηρεάζεται από τον πλατωνικό Τίμαιο. Θεωρεί όμως ότι ο Πλάτων συνέλαβε τη θεωρία του για τη δημιουργία του κόσμου από τον προφητικό Λόγο. Στηρίζει επίσης στον Τίμαιο τη θέση του ότι η γνώση του Πατέρα και δημιουργού μέσω του ανθρώπινου λόγου είναι πολύ δύσκολη. Ο Ιουστίνος συνεπώς στη διδασκαλία του βασίζεται κυρίως στην Αγία Γραφή χρησιμοποιώντας ταυτόχρονα την αρχαία φιλοσοφική παράδοση στην ερμηνείας της .