Σωκρατικός διάλογος του Πλάτωνα με θέμα τον ορισμό του όμορφου.Θεωρείται πρώιμος, αλλά η αυθεντικότητά του αμφισβητείται.

Το σκηνικό είναι σχεδόν ανύπαρκτο. Ο Σωκράτης συναντά τον σοφιστή Ιππία στην Αθήνα σε χρόνο άγνωστο και αναζητά μαζί του τον ορισμό του όμορφου (το καλόν). Ο διάλογος είναι ευθύς και διεξάγεται αποκλειστικά ανάμεσα στους δύο άνδρες˙ μολονότι ο Σωκράτης παρουσιάζεται ως φερέφωνο κάποιου γνωστού του.

Ο Ιππίας Μείζων έχει την τυπική δομή των πρώιμων διαλόγων. Στην εκτενή εισαγωγή, ο υπερφίαλος σοφιστής ισχυρίζεται ότι η ικανότητά του να διδάσκει την πολιτική αρετή του αποφέρει πολλά χρήματα. Αυτός, αποκαλύπτει, ποιος είναι και ο λόγος που τον φέρνει στην Αθήνα: να δώσει μία διάλεξη για τις όμορφες ασχολίες με τις οποίες αξίζει να καταγίνονται οι νέοι άνθρωποι. Από αυτήν την αποστροφή αφορμάται ο Σωκράτης για να διατυπώσει το κομβικό ερώτημα: τι είναι το όμορφο; (287d4) – και να οδηγήσει τη συζήτηση στη διαλεκτική αναζήτηση του ορισμού του. Μετά από τρεις αποτυχημένες δοκιμές του Ιππία και άλλες τρεις του Σωκράτη, ο διάλογος ολοκληρώνεται με το ερώτημα να μένει αναπάντητο. Ο πρώτος ορισμός του Ιππία (το όμορφο είναι μία όμορφη κοπέλα) απορρίπτεται επειδή στον ορισμό δεν αναζητούμε κάτι επιμέρους όμορφο, αλλά εκείνο το γενικό είδος που κάνει κάθε επιμέρους όμορφο πράγμα να είναι όμορφο. Ο δεύτερος ορισμός: το όμορφο είναι ο χρυσός απορρίπτεται επειδή ο χρυσός μπορεί να κάνει κάτι άσχημο, όταν δεν του ταιριάζει. Στον τρίτο ορισμό, ο Ιππίας προτείνει την αξιοπρεπή ζωή και τον τιμημένο θάνατο ως το γενικά ταιριαστό και πρέπον, δηλαδή το όμορφο. Και αυτός απορρίπτεται επειδή συγχέει και πάλι το επιμέρους με το καθολικό. Οι επόμενοι τρεις προτείνονται δια στόματος Σωκράτη: Ο πρώτος (όμορφο είναι γενικά το ταιριαστό, το πρέπον) απορρίπτεται επειδή το ταιριαστό κάνει τα πράγματα να φαίνονται και όχι να είναι όμορφα. Ο πέμπτος ορισμός (όμορφο είναι το χρήσιμο και μάλιστα το ωφέλιμο, αφού το χρήσιμο μόνο του μπορεί να είναι χρήσιμο για κάποιο άσχημο αποτέλεσμα) απορρίπτεται με το επιχείρημα ότι το ωφέλιμο είναι η αιτία του καλού. Όμως, επειδή κάθε αιτία διακρίνεται από το αποτέλεσμά της, έτσι και το όμορφο (=ωφέλιμο) διαφέρει από το καλό. Αυτό είναι ένα συμπέρασμα που οι συνομιλητές δεν μπορούν να δεχτούν. Ο έκτος ορισμός (όμορφο είναι το ευχάριστο στην ακοή και την όραση) απορρίπτεται επειδή ο ορισμός αναζητά το ένα, το κοινό χαρακτηριστικό που κάνει αυτές τις δύο απολαύσεις όμορφες. Όμως, και η παραλλαγή ότι η ακοή και η όραση μαζί είναι μία απόλαυση που κάνει κάτι όμορφο να απορρίπτεται επειδή στην πραγματικότητα υπάρχουν πράγματα που είναι ευχάριστα είτε στην ακοή είτε στην όραση. Η τελική παραλλαγή του επιχειρήματος (ότι η ωφέλεια είναι το κοινό χαρακτηριστικό των δύο απολαύσεων) απορρίπτεται με την ίδια αντίρρηση που διατυπώθηκε για τον πέμπτο ορισμό.

Το ζήτημα του χρόνου συγγραφής συνδέεται με το ερώτημα για την αυθεντικότητα του διαλόγου. Η διαφωνία αφορά, μεταξύ άλλων, τον βαθμό ωριμότητας με τον οποίο εμφανίζεται η ιδέα του όμορφου στον διάλογο. Όσοι προτείνουν ότι είναι ψευδεπίγραφος, τον αποδίδουν σε κάποιον συγγραφέα (πιθανότατα μαθητή του Πλάτωνα), ο οποίος είχε γνώση των μέσων διαλόγων (Μένων, Φαίδων, Συμπόσιον), όπου η μεταφυσική των «ιδεών» είχε πια διαμορφωθεί σε αυτόνομη θεωρία. Αν δεχτούμε ότι η ιδέα αναπτύσσεται με τον πρωτόλειο τρόπο της πρώτης περιόδου, τότε ο διάλογος είναι γνήσιος και τοποθετείται στην πρώιμη συγγραφική περίοδο του Πλάτωνα.

Τρία σημεία αξίζουν ιδιαίτερη προσοχή:

1. Η σύνδεση της έννοιας του καλού(όμορφου)με αισθητικά, ηθικά και πολιτικά ζητήματα˙ προβληματικές που διατρέχουν το σύνολο του Πλατωνικού έργου.

2. Η ικανότητα της διαλεκτικής μεθόδου να μας απαλλάσσει από την άγνοια ως προς τα ανωτέρω ζητήματα. Οι τρεις πρώτες αντιρρήσεις επισημαίνουν τη διαφορά του καθολικού από το επιμέρους και μας οδηγούν σταδιακά σε πιο αφηρημένες συλλήψεις. Οι τρεις τελευταίες χρησιμοποιούν αφηρημένους συλλογισμούς και διαφωτίζουν ζητήματα κυρίως λογικά.

3. Η στάση κάθε προσώπου, στο τέλος του διαλόγου, είναι ενδεικτική του ήθους του: ο διαλεκτικός έλεγχος έχει απομακρύνει τον Σωκράτη από τα λάθη του σοφιστή, παρόλο που δεν έχει δώσει κάποιο θετικό συμπέρασμα. Ο σοφιστής αντίθετα, επαναλαμβάνοντας το λάθος των πρώτων του ορισμών, δηλώνει ότι, τελικά, το όμορφο είναι να αμείβεται κανείς για την εκφώνηση αποτελεσματικών λόγων ενώπιων δικαστηρίων, βουλευτηρίων και άλλων θεσμών. Έτσι, αδιαφορώντας για τις αμφιβολίες που προέκυψαν από τον διαλεκτικό έλεγχο, επιστρέφει στην αρχική του θέση και το συμφέρον που αυτή του εγγυάται.