Σωκρατικός και πλατωνικός διάλογος
Η φιλοσοφία είναι «μάθημα»
Ωχ… μυρίζει διαγώνισμα!
Εξαρτάται πώς το ορίζεις, αγαπητέ.
Πώς αλλιώς; Παπαγαλία και μετά ερωτήσεις, τεστ, και πάλι εξετάσεις, βαθμοί, και πάλι από την αρχή. Αδιέξοδο, φαύλος κύκλος, δόκτωρ. Κάθε χρονιά, τα ίδια και τα ίδια.
Αυτή είναι η μία όψη του νομίσματος. Για τον Πλάτωνα, φιλοσοφία σημαίνει αναζήτηση της αλήθειας. Ο μαθητής μυείται, μαθαίνει με άλλα λόγια να σκέφτεται, να ερευνά, να συζητά θέματα σπουδαία, όπως: τι σημαίνει δικαιοσύνη; τι αρετή; τι είναι ωραίο;
Και δεν τον μαθαίνει απέξω τον ορισμό να τελειώνει μια ώρα αρχύτερα;
Αυτό που μετρά είναι η διαδικασία: η προφορική, δηλαδή, ανταλλαγή ιδεών και απόψεων. Γι’ αυτό εξάλλου ο Πλάτων επιλέγει τη διαλογική μορφή.
Δηλαδή;
Ουφ, βρε Οδυσσέα! Διάλογος. Ένας ρωτά και ο άλλος απαντά.
Οδυσσέα, μου θυμίζεις τον Σωκράτη, που προσποιείται άγνοια, κάνει τάχα πως δεν γνωρίζει τίποτα, και προσκαλεί φίλους ή γνωστούς να ξεκινήσουν τη συζήτηση. Ας το πούμε με λίγα λόγια. Οι πλατωνικοί διάλογοι είναι συζητήσεις, όπου δύο άτομα ανταλλάσουν απόψεις. Τα ηνία της συζήτησης κρατά πάντα ο δάσκαλος. Αυτός μυεί, διδάσκει, αποκαλύπτει σταδιακά στον μαθητή τη γνώση. Οι διάλογοι θυμίζουν θεατρικό κείμενο.
Σωστά. Ας πούμε δυο λόγια για τη σχέση του θεάτρου με τον πλατωνικό διάλογο. Πρώτα για την τραγωδία και μετά για την κωμωδία.
